Duygular

MS ve DUYGULAR

MS, beyin ve omuriliği etkileyen ve ömür boyu süren kronik bir hastalıktır. Bu süreç içerisinde MS hastaları farklı duygular yaşayabilir ve zaman zaman farklı ruh haline girebilirler. Bunlar bazen stres ve zorluklara karşı verilen tepkiler olabilmekte, bazen de hastalığın belirtilerinden kaynaklanabilmektedir.

Neden ben?

İlk tanı anında hastaların şok geçirmesi, öfke duyması, korkması hatta inkar etmesi oldukça normaldir. Hastalığı kabul etmek bazen günlerce, aylarca sürebilir. Bazen hastalar hastalık hakkında duydukları yanlış bilgiler nedeniyle de çeşitli korkular yaşayabilir. “Neden ben?” diye kendisine ve çevresine defalarca soru sorabilir.

Endişeliyim…

Hastalık ilerledikçe MS hastalarında kederlenme ve gelecek için endişe duyma yönünde ve duygusal yönde artışlar görülebilir. Zamanında yapılması gereken işlere ayak uydurmak, çocuklarla ilgilenmek, işe gitmek gibi günlük aktiviteler, hastalığa bağlı belirtiler ile birlikte zaman zaman çok kolay olmayabilir. Aile ya da iş çevresindeki insanları hayal kırıklığına uğrattıklarını düşünebilirler. Yeterli derecede sorumluluklarını yerine getiremedikleri ve katkıda bulunamadıkları için suçluluk duygusuna kapılabilirler.

MS hastaları için yaşamları boyunca aile bireylerinin, arkadaşlarının ve hekimlerinin desteği oldukça önemlidir.

Bazen MS'li ebeveynler genellikle hastalık hakkında konuşmak konusunda isteksizdirler. Çünkü aile bireylerini, çocuklarını üzmek ve korkutmak istemezler. Ancak MS’li anne veya baba; çocuklarına hastalığı, belirtileri anlatmalı ve gerektiğinde kendilerine yardımcı olabilmeleri için yol göstermelidirler.

Depresyona mı girdim?

Klinik depresyon, herkeste görülebileceği gibi MS hastalarında da görülebilmektedir. Kendileri depresyonda hisseden MS hastaları, aşağıdaki ruh hallerinden bazılarını yaşayabilirler.

• Kendini üzüntülü hissetmek, sinirlenmek veya ağlamak.
• Günlük faaliyetlere ilgi duymamak.
• Kilo vermek.
• Hep uyumak istemek ya da uykuya dalamamak.
• Fiziksel olarak oldukça yavaş hareket etmek.
• Kendini değersiz hissetmek.
• Hep yorgun olmak.
• Yapacağı işlere konsantre olamamak.

Bu tip duygusal değişimler hastalık sürecinde görülebilir, doktora bilgi verilmesi ihmal edilmemelidir.

Stres ile nasıl başa çıkabilirim?

Stresle baş etmenin en iyi yolu günlük yaşam içerisindeki aktiviteleri daha verimli bir şekilde yönetebilmeyi öğrenmektir. Öncelikleri belirlemek, anlamlı olanları seçmek, yapılması istenmeyenleri ayırmak öncelikli yapılması gereken önemli adımlardır.

Daha sonraki adım ise MS hastasının kendine uygun stres yönetimi tekniklerini bulmasıdır. Fizyoterapist desteğiyle düzenli egzersiz yapmak, yoga yapmak, meditasyonla ilgilenmek, müzik dinlemek veya dostlarla buluşmak faydalı olacaktır. Günlük hayatın baskılarından, stresten, uzaklaşabilmek için bu aktivitelere zaman ayırmaya özen gösterilmelidir.